miércoles, 18 de noviembre de 2009

Luciano de Samósata


Deste sirio que vive no s.II sabemos ben pouco aínda que fixo o posible por darse a coñecer, xa que os seus contemporáneos pouco ou nada nos contaron del. Para este fin escribe El sueño o La vida de Luciano, que a dicir de José Alsina (Luciano de Samósata Diálogos. Ed. Planeta, 1988, Barcelona) "cada vez que lo releo, más convencido estoy de su falsedad, más me aferro a la idea de que es una broma con que Luciano ha querido burlarse de todos nosotros".
O que si sabemos é que tiña un espíritu burlón e satírico, disposto a fustigar a ignorancia, a hipocresía, a superstición, as actitudes irracionais.
Seguidor da Segunda Sofística crea unha forma literaria nova, o diálogo, froito da mezcla da comedia de Menandro e o diálogo de Plauto, ligado ao seu nome para sempre.É unha forma nova cunha finalidade antiga, pois a intención de Luciano non é a de cambiar aos contemporáneos senón provocar a risa.
A crítica consiguea levando as cousas ao absurdo, como en Nigrino, Vida de Demonacte,... O tono que domina a súa obra é malévolo, sarcástico e acerado.
Ás veces cámbiao como na Historia verdadeira, poñéndose serio quere contar como han de facer os historiadores para non caer nos erros habituais do xénero.
Tivo moitos seareiros durante  o Renacemento e a Ilustración. Encontramos as súas pegadas en autores europeos en maior ou menor medida en cada caso, así Erasmo de Rotterdam, Rabelais, Swift, Luis Vives, Cervantes, Mateo Alemán, Vélez de Guevara ou Quevedo. Pero tamén Voltaire, Maquiavelo ou Roïdis.

Déixobos co Diálogo dos mortos, número X. Neste xenial diálogo, Luciano de Samósata  ríese, a través do filósofo cínico Menipo, do puoco que serve diante da morte as vanidades, grandezas, fortunas, vicios e debilidades humanas, frente á sabiduría que é todo o que el posuía, e si pode levar consigo. No enlace podedes ler máis. A obra completa na Biblioteca do departamento, xa o sabedes.


Caronte, Hermes e varios Mortos


CARONTE.- Mirade cal é a nosa situación. Como podedes observar, a nosa barquichuela é moi pequena, carcomida e chea de buracos, e, só que se incline un pouco máis, envorcaremos; e vós, chegastes todos á vez, e ademais con moito equipaxe. Así que se embarcades con todo, logo podédesvos arrepentir, especialmente os que non saben nadar.
HERMES.- E que podemos facer para chegar a bo porto?
CARONTE.- Eu aconséllovos que deixedes na beira toda esa carga inútil e subades sen nada, e aínda así non será fácil que a embarcación aguante. A ti, Hermes, ordénoche que non permitas a entrada a aqueles que antes non deixen a súa equipaxe en terra. De pé xunto á escaleira, pásalles revista e non os aceptes se antes non se desposuíron de todo a equipaxe.
HERMES.- Tes moita razón, así que acatarei as túas ordes. Imos ver, quen é o primeiro?
MENIPO.- Son Menipo. Mira, Hermes lanzou ao auga a miña alforxa e o meu bastón. Menos mal que o manto deixeino, e ben que fixen.
HERMES.- Entra, Menipo, gran home. Podes escoller o teu asento, xunto ao piloto, e na parte máis alta, para que poidas ver a todos. E aquel mozo tan fermoso de alí, quen é?
CARMÓLEO.- Ese é Carmoleo de Mégara, o irresistible, cada un dos seus bicos valía dous talentos.

HERMES.- Xa podes ir desfacéndote da túa beleza, dos teus beizos bicadores, e da túa longa cabeleira, tamén das túas fazulas ruborizadas e do resto da pel. Está ben así; xa podes entrar, agora pesas moito menos.Ti, o do manto púrpura, o diadema, e o rostro terríbel! Quen es?
LAMPICO.- Chámome Lampico, e son tirano de Gela.
HERMES.- E preséntaste aquí con toda esta pompa, Lampico?
LAMPICO.- Non sei por que razón che estrañ tanto, é que un tirano ten a obrigación de chegar espido, Hermes?
HERMES.- Un tirano, claro que non, pero ti agora es un morto, e estes si a teñen. Veña, íspete.
LAMPICO.- Mírame, xa non me queda nada.
HERMES.- Agora debes abandoar tamén a soberbia e o orgullo, Lampico. Pesan demasiado para entrar contigo na barca.
LAMPICO.- Non podería polo menos conservar o diadema e o manto?
HERMES.- De ningún xeito. Debes deixalo todo.
LAMPICO.- Farei o que me dis. Que máis? Porque todo solteino xa, como podes comprobar.
HERMES.- Desposúete tamén da crueldade, a tolemia, a insolencia e a cólera.
LAMPICO.- Ao fin, espido estou.
HERMES.- Está ben, sobe xa. E ti, groso e musculoso, cal é o teu nome?
DAMASIAS.- Damasias, o atleta.
HERMES.- Si, xa mo parecía. Recoñézote, pois víate a miúdo nas palestras.
DAMASIAS.- Así é, Hermes. Podes deixarme entrar xa, pois estou totalmente espido.
HERMES.- A min non mo parece, amigo meu, pois son moitas as carnes que che rodean. Así que, desfaite delas, ou pola contra a barca afundirase ao pór nela un só pé. E tamén tira as coroas e trofeos que vas lucindo.
DAMASIAS.- Heme totalmente espido, como podes ver peso o mesmo que calquera morto.
HERMES.- Agora xa está mellor. Podes subir. E ti, Cratón, abandoa as túas riquezas, praceres e esa boa vida que levas. Non podes subir tampouco coas pompas fúnebres nin os títulos dos teus antepasados. Esquécete da liñaxe e a gloria, e arroxa todos aqueles eloxios que recibiche dalgunhas cidades, e tamén esas inscricións das estatuas a ti dedicadas. Non debes mencionar o gran sepulcro erixido no teu nome, pois xa só o recordo de todo iso, pesa moito.
CRATON.- Aínda que me custe, fareino. Pois, que outra cousa podo facer se non?
HERMES.- Oe, ti! Onde vas tan armado? Por que levas ese trofeo?
UN XENERAL.- Tráiocho porque vencín, Hermes, e a cidade colmoume de honras pola miña sobresainte valentía na guerra.
HERMES.- Solta ese trofeo. No Hades non che fará ningunha falta, pois alí reina a paz. E ese de grave expresión, altivo xesto, de arqueadas cellas e abundante barba, que vai totalmente sumido nas súas meditaciones, cal é o seu nome?
MENIPO.- Un filósofo, aínda que de feito, podes chamalo impostor ou charlatán. Cando lle ispas, descubrirás baixo a súa capa moitos obxectos ocultos, dignos de risa.
HERMES.- Primeiro, quítate o vestido, e despois todo o demais. O Zeus! Canta vanidade traes!, canta ignorancia, vanagloria, espírito de contradición e problemas inextricables, espiñentos discursos e liosos pensamentos! E, por se non bastase, moitísimo traballo inútil, e excesiva charlatanería, frivolidade e gran cantidade de palabras sen sustancia e, por Zeus! Tamén traes cheas de ouro, sensualidade, desvergoña, ira, e voluptuosidad. Aquí nada pasa inadvertido, por moito que queiras ocultalo. Deixa tamén a túa falsidade, despois a túa presunción e superioridade. Con toda esa carga, nin unha nave de cincuenta remos soportaría o teu peso.
FILÓSOFO.- Desfareime de todo iso, se ti mo pides.
MENIPO.- Tamén debería afeitarse esa barba tan pesada e espesa, Hermes, polo menos hai cinco minas de pelos.
HERMES.- Tes razón: Quítaa tamén!
FILOSOFO.- E quen me afeitará?
HERMES.- Menipo farao coa machada que usan os construtores de naves. E utilizará a pasarela como tallo.
MENIPO.- Non, Hermes. Será máis divertido cunha serra.
HERMES.- Coa machada será suficiente ... Ben! Agora, sen esa peste a animal, pareces máis humano.
MENIPO.- Paréceche se lle retoque tamén as cellas?
HERMES.- É unha boa idea, pois as ten arqueadas no alto da fronte, dándolle un aspecto soberbio, non sei por que. Que é iso? Agora choras, canalla?, é que che asusta a morte? Embarca xa dunha vez.
MENIPO.- Con todo, aínda garda o peor debaixo do brazo.
HERMES.- A que te refires, Menipo?
MENIPO.- Á adulación, Hermes, coa que gañou todo o que ten.
FILÓSOFO.- Entón ti, Menipo, debes deixar a túa liberdade, sinceridade e despreocupación, tamén a túa alma nobre e a túa risa: pois es o único que non para de rirse.
HERMES.- Nin falar. Consérvaas. Pois todas elas son lixeiras, facilmente transportables e moi útiles para a viaxe. En canto a ti, orador, xa podes ir descargando toda esa enganosa verborrea, repleta de contradicións, comparacións, barbarismos, ademais doutras moitas pesadas cargas da linguaxe.
ORADOR.- Está ben, déixoo todo.
HERMES.- Pois agora, barqueiro, xa podes quitar as amarras, recoller a pasarela e levar a áncora; despois, desprega a vela e faite cargo do temón. Espero que teñamos unha boa viaxe. Por que vos lamentades agora, imbéciles, en especial ti, filósofo, a quen acabamos de afeitar a barba?
FILÓSOFO.- Choro, Hermes, pois cría que a alma era inmortal.
MENIPO.- Engánate; son outros motivos os que o aflixen.
HERMES.- Cales son?
MENIPO.- Que xa non poderá nunca máis gozar de magníficos banquetes, nin tampouco poderá escapar pola noite ás agachadas da xente, tapándose a cara coa capa, e así poder ir de bordel en bordel ata o día seguinte, nin os mozos serán enganados e nin lle ofrecerán xa máis cartos a cambio da súa charlatanería disfrazada de falsa sabedoría. Iso é o que máis lle doe.
HERMES.- E a ti, Menipo, non te apena estar morto?
MENIPO.- Non teño ningunha razón para estar aflixido, pois, como ben sabes adianteime á morte, sen que ninguén viñese buscarme(1). Oe, perdoa, non oes un clamor, como berros que proveñen da terra?
HERMES.- Tes razón, Menipo, e non veñen dun só lugar. Os de Gela reuníronse na asemblea e celebran gozosos a morte de Lampico, mentres as mulleres suxeitan á súa esposa, e os seus fillos, moi novos aínda, pasan polo mesmo, como presa doutros nenos, son apedreados continuamente. En Sición aplauden ao orador Diofanto, pois pronunciou un discurso fúnebre en honra a Cratón. E, por Zeus!, tamén está presente a nai de Damasias que inicia, xemindo, as lamentacións dun grupo de mulleres pola morte do seu fillo. En cambio, a ti Menipo, ninguén te chora; así os teus restos poden descansar nunha paz absoluta.
MENIPO.- Non o creas. Se escoitas con atención, oirás aos cans aullar lastimosamente e tamén o bater de ás dos corvos, cando estean reunidos no meu enterro.
HERMES.- Es único, Menipo. Ao fin chegamos á outra beira: presentádevos vós ante o tribunal, seguide recto ese camiño; o barqueiro e eu debemos ir buscar outros mortos.
MENIPO.- Boa viaxe, Hermes. Sigamos adiante. A que estades esperando? Seremos xulgados de todos os xeitos. Dise que os castigos impostos son verdadeiramente crueis: rodas, pedras, aves carroñeiras(2) . E a vida que levastes quedará evidenciada en cada un de vós.


Notas
1-Menipo suicidouse.
2-Alusión a outros castigos famosos: Prometeo, Sísifo, Ticio.

 

miércoles, 21 de octubre de 2009

Asterix cumple anos


O debuxante Albert Uderzo e a editorial Albert René publicarán mañá El libro de oro,  último álbum do  héroe galo, con motivo do seu 50 cumpleanos.
É verdade que os heroes da banda deseñada non cumpren anos porque viven no mundo da ficción pero xa vai medio século que se publicou a primeira entrega do famoso galo Astérix.
Os seus creadores  inventárono en 15 minutos en 1959  en París. Querían contar en cómic a historia francesa aprendida na escola. Plasmar en debuxos como os romanos invadiron As Galias. Téñense vendido máis de 325 millones de copias traducidas a 17 idiomas.


As aventuras de Astérix e Obélix, xunto co resto da súa aldea, proporciónannos rica información sobre a conquista das Galias, César, finais da Republica.

Agora é un bo momento para ler ou reler os álbums de Astérix aproveitando a data deste aniversario.
Podes tamén disfrutar de xogos, actividades interactivas, atopar máis información, aquí na páxina oficial.
Todos os personaxes están tamén e podes familiarizarte con eles grazas a algúns xogos. Veña, proba!!!
E se queres un fondo de pantalla para o teu computador, tamén podes atopalos nesta dirección.












martes, 20 de octubre de 2009

Ex libris

Ex libris é unha locución latina que significa de entre os libros e  que se tiñan por costume colocar ou pegar na garda do libro ou no reverso da tapa co nome do dono ou da biblioteca á que pertence. parece que a súa orixe é tan antiga coma a dos libros mesmos. Polo xeral, ao nome do propietario precedeo a expresión ex libris, aínda que existen variantes como ex bibliotheca, e-libris ou outras menos formais  como Son de, Tal tenme na súa biblioteca, etc).

Crese que o primeiro antecedente do ex libris é unha placa de barro cocido e esmaltada cuns xeroglíficos que apuntan ao faraón exipcio Amenhotep III (século XV a.C.) como e seu propietario. Suponse que foi utilizada como marca nos estuches dos volumes de papiro da súa biblioteca. Na actualidade podémola ver no  Museo Británico.

Durante a Idad Media os ex libris máis difundidos consistían en anotacións manuscritas nos códices. Os monxes cuidaban cada detalle na súa ardua, meticulosa e lenta tarefa.Tamén eran comúns as inscripcións solicitando a devolución do libro ao propietario:

Este libro pertence aos monxes do mosterio de Santo Jacopo de Ripoli en Firenze. Quen o coller, teña a bondade de devolvelo pronto e sen ningún desperfecto. Este libro é meu.

Outras, incluso, ían acompañadas dunha serie de maldicións para os amigos do alleo. Como esta atopada no templo de Daigoji (Xapón): Robar este libro pecha as portas do Ceo, e destruílo abre as do Infierno. O que tome este libro sen permiso será castigado por todoslos deuses do Xapón.


O primeiro ex libris coñecido aparece nos libros doados por Hildebrand Brandenburg de Biberach á Cartuxa de Buxheim, en Suabia, en 1470 aínda que a plancha é dez ou doce anos posterior. A imprenta vai revolucionar toda a producción de ex libris; os libros xa no eran exclusividade dos reis e do clero, e os propietarios das grandes bibliotecas desexaban deixar moi claro a quien pertencían todos eses volumes,así marcaron cada exemplar cun  ex libris. Moitos destes fixeronse a man. Durero, Lucas Cranach, Jost Ammam ou  Hans Holbein foron verdaderos artistas desta modalidade pictórica.

Os de tema heráldico foron os preferidos dos primeiros propietarios desta nova caste, pois todos procedían de  familias nobles. En Inglaterra os libros doados  en 1574 á Universidade de Cambridge por Sir Nicholas Bacon portaban o escudo do doante con unha inscripción impresa. Ata a segunda metade do XVII foi raro o uso destes adornos en Francia e Inglaterra, pois os donos dos volumes preferían estampar directamente o escudo ou o nome nas súas tapas de coiro. No XVIII comenzaron a destacar os alegóricos, con símbolos ou emblemas. Os escudos foron substituidos por figuras alusivas ao libro, á súa temática , á  profesión do seu dono ou ao seu pensamento filosófico. A época dourada destas marcas de propiedade  é no Modernismo (finais do XIX e comezos do XX), co auxe da bibliofilia e o coleccionismo.
Famosos son os ex libris  da  biblioteca de Urbano VIII, preciosos en canto a súa presentación.

A xilografía, calcografía,  litografía, serigrafía  todas foron técnicas empregadas para acadar os impresionantes resultados que podemos observar hoxe en día.

En España, o primeiro que realizou interesantes estudos sobre o tema foi Mariano Pardo de Figueroa (O Doutor Thebussem)  e espertou a curiosidade de artistas como Alexandre de Riquer, Josep Triadó, Joaquim Renart, Palencia ou  Corvert, que levaron a cabo verdadeiras obras de arte. Triadó mostrou parte dos seus na Exposición Nacional de Bellas Artes en Madrid, 1901. Grazas á Biblioteca Virtual Cervantes pódense percorrer os números dunha publicación  Revista ibérica de ex libris que se publicou entre os anos 1903 e 1906.
Sobre ex libris cervantinos podes atopar aquí todo.





Despois desta panorámica sobre a historia destas marcas de identidade dos libros e os seus propietarios, propóñovos que busquedes algúns de tema clásico (motivos mitolóxicos, lendas en latín,...) e que pergeñemos unha exposición para rematar o curso. Que vos parece? Podedes deixalos na Wiki.

miércoles, 9 de septiembre de 2009

Tecnoloxía ou metodoloxía


Ola a todos.
Neste comezo de curso, ao tempo que rematamos de elaborar as programacións con un sin fin de bós propósitos, tamén reflexionamos sobre esta nova tendencia a introducir as novas tecnoloxías en todas as áreas educativas pero cábenos unha duda: todos os que utilizan xa os recursos tecnolóxicos adaptan a súa metodoloxía aos novos tempos. Non o sei...
Ler e escribir son construcións sociais e en cada época tiveron as súas significacións particulares.

Hoxe sabemos que o mundo laboral está altamente informatizado, que os requisitos sociais e laborais son moi exixentes. As novas tecnoloxías requiren novas capacidades no uso da lingua escrita. Novas formas de escritura están xurdindo a raíz de medios como Internet, mail, páxinas web, hipertextos, etc.


La escritura fija la lengua, la controla de tal manera que las palabras no se dispersen, no se desvanezcan ni se sustituyan unas a otras”  di Emilia Ferrreiro en  1996.


Todas as escrituras recrean a lingua e hoxe en un novo escenario xurden novas formas de apropiarse da escrita. Un mundo complexo no que se construen  formas de dicir, escribir e ler.
A escrita actual sen dúbida vai camiño a unha escrita coas dúas mans no teclado e caracteres separados. Todo fai pensar que estamos fronte a diferentes estéticas textuais, fragmentadas.


La página medieval permitió una relación única y singular entre el lector y el texto. La página de la computadora rompe la intimidad con el texto. La página iluminada y en posición vertical transforma la lectura en computadora en una lectura pública” (Ferreiro, 2001)


Este camiño esixe un cambio de cultura, de hábitos de traballo cotidiano, de proxectos educativos. Para crear hábitos  necesítase tempo. A constitución destes hábitos dixitais están instalándose a partir doutros desenvolvementos mentais. Os rapaces serán os máis adecuados para liderar estes pasos. Os adultos teremos que realizar esforzos para adaptarnos ao mundo dixital. Neste camiño andamos e témonos proposto continúar. Pois o máis importante na alfabetización dixital é a nosa preparación intelectual para servirnos das novas tecnoloxías.



Esta nova era precisa mentes disciplinadas que discriminen o importante do que non o é perante tanta información; asemade, deben sintetizar os coñecementos dispersos na rede.

Howard Gardner en  “Cinco mentalidades para el futuro” ademais disto formula a necesidade doutras tres que son mentalidad creativa, mentalidad respetuosa y mentalidad ética. É dicir,  disciplina, capacidade de síntesis, creatividade, respeto e ética. Estas  son as habilidades e predisposicións que deberiamos desenvolver.

As familias e os centros educativos debemos xogar aquí un importante papel.
Sirva a reflexión para comezar con bó humor.








Dei audaces iuvant

miércoles, 3 de junio de 2009

Latín na ESO

Sei que sempre ando con algo de retraso nas noticias, non hai quen free o tempo e este bule sen parar, pero agora síntome na necesidade de resolvelo e quero traervos aquí unha iniciativa que quero secundar e que acabo de coñecer grazas ao blog de Magdalena ( preciosa e seguro que sentida homenaxe ás túas alumnas de segundo de BAC).
Ben, trátase dunha reflexión de Carlos Cabanillas, un dos nosos preciados centauros, que agora xa comparten centos de profes, alumnos, xente que concorda nesta boa argumentación de implementar os estudios na ESO co latín para mellor acadar algunhas competencias, coma a lingüística.
Anímovos a visitar esta dirección e a sumarvos a esta interesante proposta.
Con permiso de Carlos, reproduzo un video que el tamén ten nesta páxina e que me parece moi interesante achegalo a todos vós.


O peor de todo, a presentadora. Que deixe falar e que atenda, por favor!

miércoles, 13 de mayo de 2009

Amsterdam, vestixios clásicos

Chegamos a Ámsterdam o día seguinte ao Día da Raiña, o Koninginnedag. Cada 30 de abril os holandeses de todo o país visten de laranxa, engalanan as súas rúas e negocios e sacan á venda todo o que eles xa non queren ou necesitan, convertindo a cidade en un mercadiño xigantesco.

Paseando polas súas rúas, todas cheas dos restos desta gran festa, ninguén pensaría que algunha vez tivera estado limpa. Pero eles estaban moi ledos e ata parecía non molestalos a cantidade de lixo co que tropezabamos e que era imposible evitar pois estaba alí,en calquera parte que miraras.

Mailo aspecto cambiou aos poucos días e despois de quedarmos fascinadas polo ritmo vertixinoso que marcan as múltiples bicicletas, maravilláronnos as pontes por onde atravesar os tamén múltiples canais que percorren o casco vello da cidade e as casiñas holandesas ergueitas, verticais, peculiares.

En este escenario dimos con elementos que nos recordaron a cultura clásica, impensable, a priori, nunha cidade fundada alá polo século XIII. Por suposto tamén atopamos elementos que nos recordaron á aldea global na que nos estamos a converter.

lunes, 20 de abril de 2009

Recomendacións

Acabo de atoparme con dúas obras que quero recomendarvos aquí. Algún dirá, e non exento de razón, que vou atrasada xa que unha delas é do 2003 e outra do 2005, pero para min son novas. Que lle imos facer?

Materiales y tecnología en la antigua Grecia de Francisco Vinagre Arias da editorial Filarias, ven a contribuír ao mellor coñecemento da industría , a agricultura, a cultura do ocio... mediante os materiais empregados e os recursos tecnolóxicos que coñecían os antiguos fenicios, cretenses, micénicos e incluso fai un repaso por celtas, exipcios e chinos.
A presentación do libro comeza así, mirade que interesante:"La existencia y el desarrollo de la vida de las personas es el resultado de la confluencia de dos factores muy importantes: el azar y la necesidad. Desde sus más remotos comienzos el ser humano puso de manifiesto su creatividad empleando la inteligencia para mejorar las condiciones de vida, para defenderse y sobrevivir en un mundo que cada día le ponía a prueba. Por tanto, la necesidad obligaba a los pueblos de la Antigüedad a adquirir conocimientos, y a veces, les impulsaba a explorar tierras desconocidas y lejanas a su lugar de origen. Precisamente, los protagonistas principales de este libro, los antiguos griegos, además de grandes pensadores, también fueron excelentes navegantes, guerreros, comerciantes y colonizadores de los más diversos territorios".

Mirade o que pon sobre o betún, por poñer un exemplo:" Son mezclas de hidrocarburos con productos originados por alteración de hidrocarburos preexistentes. El más antiguo conocido como el betún de Judea, al que también se le llama asfalto, que se empleó en la Antigüedad como materia impútrida e impermeabilizante. Son masas pardo negruzcas y blandas. Flotaba en fragmentos en el Mar Muerto y se pescaba con redes..."
Moi interesante, non si? E ademais cunha prosa clara, amena e cientificamente precisa trátanse temas como menciñas, a construcción de barcos, o traballo dos metais preciosos...


Cuestiones curiosas sobre Grecia y Roma en la Antigüedad de Genaro González Carballo, é o segundo libro aporta unha información rigurosoa e clara sobre interrogantes históricos que están presentes na memoria colectiva común a todos.
Deste quero reproducir o que nos conta dos fenicios pero podería escoller calquera outra parte relacionada con os tesouros que albergaba a Biblioteca de Alexandría, como e porque se produxo a decadencia de Roma, para que servían os oráculos, etc
"Los fenicios eran semitas, descendientes de aquellos pobladores nómadas que-procedentes del interior del continente asiático- a partir del V milenio a. c. se fueron asentando en el Próximo Oriente y en algunas zonas del nordeste de África. El término "fenicio" proviene de la palabra griega,

Φονικες

,que significa "rojo", color que tiene uno de los productos que -como veremos más adelante- más beneficios reportó a este pueblo, la púrpura.

Ben, xuzgade vós mesmos.

domingo, 29 de marzo de 2009

A actualidade fala grego

A sección galega da SEEC, organizou por primeira vez unha actividade tremendamente útil e enriquecedora na que tivemos a sorte de participar, unha viaxe cultural á Grecia clásica con outros cinco centros de Galiza: Zalaeta (A Coruña), Saturnino Montojo de Ferrol, Pedregal de Irimia de Meira, Agra de Leborís de A Laracha, CPI Xosé Pichel de Coristanco.

As miñas alumnas comentaron que fora a súa viaxe máis enriquecedora realizada ata agora. Todo estivo perfecto, a excepción de Iberia. Para regresar, saímos de Atenas, rumbo a Madrid, con retraso e ao chegar tivemos que andar listos para enlazar o vó da Coruña. A nosa compañía aérea non estivo tan lista para cambiar as nosas maletas e ao chegar a Alvedro, non había nin unha sóa. Trinta e oito maletas desaparecidas!!!... que recuperamos ao día seguinte.

Nós destacariamos desta experiencia pioneira en Galiza o comportamento do alumnado que recibiu os parabéns da representante da axencia coa que viaxamos; a sorte de ter un guía por todo o Peloponeso, Elefteris, un filósofo grego actual, enciclopédico, culto e humano que nos amosou unha perspectiva moi enriquecedora da Grecia clásica e tamén a perfecta organización do representante da SEEC, Ricardo Martín.

Así trancorreu a nosa semana:

  • Sábado 14: saída de Alvedro ás sete da mañá para chegar a Atenas ás 16,30 hora local. Unha vez instalados no hotel Stanley, percorremos os lugares máis emblemáticos da Atenas actual, especialmente Plaka e Ágora romana


  • Domingo 15: Pola mañá visita ao Museo Arqueolóxico Nacional; pola tarde fíxose unha visita turística ao monte Licabitos.







  • Luns 16: pola mañá vimos a Acrópole e a Ágora grega, Areópago onde limos o texto de San Xoan; pola tarde Cabo Sunion para ver o Templo de Poseidón e visita a Perdix.



  • Martes 17: Saída para o Peloponeso; despois de ver a Canle de Corinto, visitouse Nemea, estadio, museo e recinto. Primeira carreira olímpica dos membros do grupo.
A continuación dirixímonos a Micenas onde visitamos a tumba de Atreo, visita da cidadela, acompañada pola lectura de textos clásicos de Esquilo e Sófocles que voluntariamente os alumnos leron e finalmente museo de Micenas. Pola tarde a chuvia impediu unha vista turística por Nauplia. Durmimos en Tolos (antigua Asini).



  • Mércores 18: iniciamos a ruta visitando Epidauro, onde nos choveu. Entendimos o porque dun teatro monumental nun santuario e lugar de sanación. No museo vimos o capitel corintio máis antigo conservado; a continuación a fortaleza veneciana de Nauplio e pola tarde antes de partir para Olimpia, onde pasamos a noite, ruinas de Tirinto e Megalópolis ( patria de Polibio).



  • Xoves 19: Visitamos o museo, santuario e estadio (segunda carreira olímpica) en Olimpia; comida e celebración do cumple de María. Pola tarde Naupacto ( antiga Lepanto, onde Cervantes perdera o brazo) e seguimos camiño cara a Delfos, cruzando pola ponte nova construída por Calatrava, con motivo dos Xogos Olímpicos.
  • Venres 20: En Delfos visitamos o museo, santuario, teatro. Ao estadio non entramos porque estaba pechado por derrubamento de pedras. Fonte Castalia e Tholós. Saída para Atenas a onde chegamos a media tarde. Moito frío, sobre as 22 horas había tan só catro graos.





  • Sábado 21: Visitamos o museo etnográfico Benaki aínda que a maioría das alumnas preferiron dedicar a súa única mañá libre para compras en Plaka. Asistimos ao cambio de garda no Parlamento en Plaza Sintagma e incluso tivemos tempo de solidarizarnos co pobo palestino.

















Máis información, sobre todo gráfica, aquí abaixo.
Chicas! preparádevos para esa xuntanza que tiñamos pensado, ou non?





Viaxe a grecia [Autoguardado]

martes, 24 de marzo de 2009

Limonada


Acabo de recibir un refrescante agasallo nestes inesperados días de calor.
Aspasia convídame a participar dunha curiosa iniciativa que creo vai moi acorde co espíritu da web 2.0 que tamén nos transmitiron os nosos centauros. Non quero rexeitar este estupendo regalo que paso a compartir pois parece que as normas son:

  1. Pór o logo no post ou no blog.
  2. Nomear polo menos a outros 5 blogs que mostren gran Actitude e/ou Gratitude
  3. Asegurarse de enlazar ben aos nomeados no post.
  4. Facerlles saber que recibiron este premio mediante un comentario no seu blog.
  5. Esparcir o amor e non esquecerse de enlazar a quen che premiou.
Os meus blogs recomendados son:
  • O blog dunha biblioteca escolar que con moito entusiasmo está tratando de convertir un vello almacén de libros nunha dinámica biblioteca: Felices lecturas.
  • A páxina de Amigus creada por un grupo de xoves para ternos informados aos ponteses de todo o que acontece na nosa pequena vila.
  • Esta dirección vai cargada de ferramentas educaticas útiles para todos os docentes.
  • José Antonio Millán, ten analizado como ninguén as consecuencias que o dixital exerce sobre a palabra escrita e o formato literario.
  • Quero poñer de manifesto tamén o meu agradecemento aos blogs de Chiron e todas as súas iniciativas que non fan máis que abrir camiño a todos os de clásicas que imos detrás.

miércoles, 11 de marzo de 2009

Lugo


Hoxe, como vos anticipei en outro post anterior, visitamos Lugo.
Tivemos a sorte de poder entrar no enigmático lugar de Santa Baía de Bóveda e despois de percorrer parte das murallas.
Este ano, non así os anteriores, foinos imposible entrar ao Museo Provincial, museo arqueolóxico de Lugo, porque eramos demasiados os que pretendíamos esta mesma actividade. Non importa. O curso que ven tentaremos de lle por solución a este atranco.
É verdade que disfrutamos como ananos no teatro tanto pola mañá ás 12 con As Nubes de Aristófanes e as 5 da tarde co Miles Gloriosus de Plauto. Dámoslle as grazas ao grupo Prósopon do IES Poeta Díaz Castro de Guitiriz, que salvo pola idade dalgúns actores, non poderiamos dicir que sexan escolares metidos a actores, senón que parecían profesionais.

domingo, 8 de marzo de 2009

Día Internacional da muller, 8 de marzo

Todos nós – homes e mulleres, soldados e axentes de mantemento da paz, ciudadanos e líderes – temos a responsabilidade de contribuír a eliminar a violencia contra a muller. Os Estados deben cumplir coas súas obligacións de previr a violencia, enxuiciar aos perpetradores e proporcionar reparacións ás víctimas. E cada quen de nós debe falar claramente na familia, no lugar de traballo e na comunidade, de modo que cesen os actos de violencia contra a muller.
Ban Ki-moon, Secretario Xeneral das Nacións Unidas


As cousas non cambiaron moito dende a Antigüidade. En Roma a muller era unha menor sempre supeditada á autoridade dun varón, primeiro o pai, logo o marido e finalmente ata un fillo. Casaba moi nova e case sempre o matrimonio fora concertado polo pai. É verdade que a muller casada (matrona) dirixe a casa e non vive recluída no xineceo ( como a grega), sae de casa pero acompañada e participa, sentada, nas comidas de homes, non pode beber viño puro senón rebaixado con mel ( mulsum). Asistía tamén aos espectáculos e, en ocasións, houbo mulleres loitadoras profesionais, puxilistas, corredoras etc.
Pero tiña vedado o campo xurídico e tamén ser banqueira, recordemos que era considerada sempre unha menor. Na vida relixiosa só tiña acceso ao cargo de vestal, sacerdotisa de Vesta e durante trinta anos mínimo debía permanecer virxe senón era enterrada viva. Por último, no terreo político a muller no tivo ningunha clase de dereitos.
Os autores clásicos sempre recurren a un mismo argumento: infirmitas feminarum, é dicir, a debilidade das mulleres. Sonache?

Le a historia dalgunhas mulleres que relatamos aquí:

Boudica( Boadicea): Esta muller que morreu no ano 60 d. C., foi raiña dunha tribu na Roma británica, os icenios. Púxose ao frente dunha rebelión contra o poder de Roma. Os rebeldes arrasaron a zona este de Inglaterra, e, segundo Tácito, mataron a 70.000 homes, entre romanos e adeptos. O gobernador romano Suetonio Paulino esmagou finalmente a revolta e pénsase que ela suicidouse.

Cleopatra ( 69-30 a.C.): Convertiuse en raiña de Exipto no ano 51 a. C. Descendía de gregos, aínda que falaba coma os exipcios e considerábase filla de Ra, deus exipcio do Sol. Dín que non tiña moita beleza pero si moito encanto que sabía utilizar para seducir aos homes, entre eles Xulio César e Marco Antonio. Servíase desas armas para conquerir máis poder do que xa tiña. Cando Octavio Augusto derrotou a Marco Antonio na batalla de Accio, os dous suicidáronse.



Zenobia: Raiña da colonia de Palmira (Siria), nunca se contentou con gobernar baixo a autoridade romana. No ano 269 lanzouse á conquista de Exipto e o ano seguinte á da maior parte de Asia Menor, buscando independencia de Roma. No ano 272, Aureliano derrotouna e levouna a Roma coma un trofeo. Ela acabou por casar cun senador e retirarse.




Estas eran algunhas pero aínda nos quedan outras que van na presentación.

Seguro
que ti podes engadir máis.


domingo, 1 de marzo de 2009

Festival de Teatro Grecolatino 2009

Como podedes ver no calendario, hoxe son as Matronalia. Eran as festas en honra de Xuno Lucina. As mulleres casadas acudían ao templo da deusa para suplicarlle pola prosperidade dos seus matrimonios ou, as que estaban preñadas, por un feliz parto. Asemade, as matronas recibían mostras de respecto e cariño por parte dos membros da súa familia, xa que se conmemoraba tamén neste día a intervención das Sabinas poñendo paz entre os esposos e os seus pais.
Neste día procedíase tamén á procesión dos ancilia, os escudos sagrados. Conta a lenda que Xúpiter enviara a Numa un escudo ao que estaba xunguido o destino de Roma. Para que non llo roubaran, Numa fixo que se construíran outros once iguais ao primeiro e creou o colexio sacerdotal dos Salios para que se encarcagan da súa custodia. Neste día, como dixemos ut supra, sácabanse en procesión pola cidade.



Dende hai uns anos, celébranse xornadas de teatro de corte clásico coa participación de numerosos alumnos de centros educativos, diante e detrás do pano que separa actores de espectadores.
Este ano coma outros asistiremos en Lucus Augusti o día 11 de marzo a dúas comedias, Miles gloriosus de Plauto e Nubes de Aristófanes.
É unha actividade fermosa que obriga a traballar duramente durante tempo, pero con un singular recoñecemento que é o aplauso. E por iso que nos gusta recordar aquí aquelas fermosas palabras dun cómico latino que lle recomendaremos aos nosos alumnos: Et vobis si fabulae placent, plaudite, quaesimus.





Lugo é ademais o lugar máis próximo á nosa vila onde quedan pegadas da presenza do pobo romano. Así aproveitaremos para dar unha volta polas murallas, impresionante obra defensiva erguida entre os anos 265 e 310 da nosa Era. Mide 2175 metros de lonxitude e o adarve ten unha anchura que varía entre os 4,15 e os 7 metros. A altura, tamén irregular, oscila entre os 8 e os 12 metros; percorrer a Cardo e a Decumanus e visitar a casa dos mosaicos. O balneario conserva restos do apodyterium e o caldarium dunhas termas


sobre as que se asenta, pero como hoxe en día está explotado por unha empresa privada, non atenden aos grupos que de moi boa gana visitaríamos as súas instalacións.


Por último chegaremos ata Santa Eulalia de Bóveda, que a dicir de Celestino Fernández de la Vega, non hai ninguén capaz de descifrar, a ciencia certa, o enigma arqueolóxico-histórico deste lugar. Só hai unanimidade no carácter estraño e ambiguo do monumento.
Está a 14 quilómetros de Lugo cidade, nunha aldea de arquitectura popular con abundantes vestixios arqueolóxicos. Está próxima á Via XIX de Lugo a Bracara, capital da Gallaecia septentrional. Trátase, sen dúbida, da testemuña material máis importante da relixión romana e do inicio do cristianismo en Galiza. Foi declarada monumento nacional en 1931 e hoxe é Ben de interese Cultural de Galiza.

sábado, 28 de febrero de 2009

Fedro, outro autor de referencia para 2º BAC


Fedro naceu aproximadamente no 15 a. de C. en Macedonia. Chegou a Roma como escravo de Augusto, que despois concedeulle a libertade. Morreu en torno ao 50 d. de C.

Escribeu cinco libros de Fábulas. Como o propio Fedro nos di nos prólogos e epílogos dos seus libros, os temas están tomados de Esopo, aínda que tamén compón fábulas orixinais, inspiradas na vida e nos costumes da época.
As características esenciais da fábula de Fedro son a diversión e a ensinanza moral. As fábulas de Fedro conteñen unha dura sátira contra os poderosos que abusan do seu poder, contra os soberbios, os mentirosos, os malvados.
O verso das fábulas de Fedro é o senario yámbico, verso popular e humilde. A súa linguaxe é clara e sinxela, pero elegante. As súas metáforas son simples, pero pintorescas e suxestivas.

O XÉNERO LITERARIO DA FÁBULA

A fábula definese como unha composición literaria, xeralmente en verso, na que por medio dunha ficción alegórica e de personificacións de seres irracionais, inanimados ou abstractos, dase unha ensinanza útil ou moral.
A orixe remota é probablemente oriental. A paternidade da fábula como xénero literario atribúese a Esopo, grego do século VI a. de C., personaxe semimítico do que a súa vida está chea de lendas de dudosa autenticidade: por el, a fábula de animais denomínase «fábula esópica».
En Roma, o término fábula ten, por un lado un sentido ampio, designando calquear relato con peripecias variadas; por outro lado, úsase con outros sentidos como historia, peza de teatro...


As fábulas deste autor tédelas aquí, iremos escollendo algunhas que vos iréi sinalando.



Related Posts with Thumbnails